مقبولیت شخصیت های سیاسی: رضا پهلوی بیشترین محبوبیت را در جامعه ایران دارد
گمان
در این نظرسنجی، لیستی از شخصیتهای سیاسی و مدنی که متعلق به گرایشات سیاسی مختلف هستند در اختیار پاسخدهندگان قرار گرفت تا برآوردی از تمایل آنان بدست آید.
بدین نحو که مشخص شود پاسخ دهندگان در یک انتخابات آزاد به کدام یک از این افراد بعنوان «انتخاب اول» و «انتخاب دوم» رای خواهند داد. یقینا این لیست شامل تمامی افرادی نبود که ممکن است بعنوان کاندیدای مطلوب گروههای مختلف مردم مطرح باشند، اما در تهیه آن معیارهای مشخصی مورد لحاظ قرار گرفت و البته انتخاب «گزینه دیگر» هم برای پاسخدهندگان منظور گردید. در این لیست شخصیتهای (نسبتا) شناخته شده، با محدودیت سنی زیر ۸۰ سال، شامل افرادی با گرایشات سیاسی چهارگانه (محافظهکار، اصلاحطلب، تحولخواه و سرنگونیخواه)، افرادی با دیدگاههای سکولار و مذهبی، افرادی با دیدگاههای اقتصادی راست و چپ و افرادی از قومیتهای مختلف ایرانی انتخاب شدند.
نمودار زیر میزان محبوبیت هر یک از این افراد را بعنوان «انتخاب اول» نشان میدهد. رضا پهلوی با ۳۷.۹٪ از بیشترین میزان محبوبیت برخوردار است. پس از او به ترتیب نسرین ستوده با ۸.۱٪، میرحسین موسوی با ۴.۶٪، محمد خاتمی با ۴.۴٪ و فریبرز رییسدانا، محمد جواد ظریف و احمدزیدآبادی هریک با حدود ۱.۵٪ مورد اقبال هستند.
با توجه به اینکه نمونه آماری این نظرسنجی پایگاه اجتماعی «محافظهکاران» را شامل نمیشود، افراد نزدیک به محافظهکاران در این نظرسنجی آرای بسیار ناچیزی دارند که البته به معنای ناچیز بودن پایگاه اجتماعی آنها در جامعه ایران نیست. تخمینهای پیشین نشان میدهد که محافظهکاران حدودا ۲۰٪ پایگاه اجتماعی در ایران دارند.
با مقایسه نمونه آماری داخل و خارج کشور مشخص گردید که میزان محبوبیت رضا پهلوی در میان ایرانیان داخل کشور حدود ۱۵٪ بیش از محبوبیت او در خارج کشور است. در مقابل میزان محبوبیت نسرین ستوده و احمد زیدآبادی در خارج کشور به ترتیب حدود ۹٪ و ۳٪ بیش از داخل کشور بوده است. درباره محبوبیت دیگر افراد کمتر از ۱٪ اختلاف میان نمونه داخل و خارج کشور مشاهده میشود.
لازم به ذکر است که در میان افراد دیگری که پاسخدهندگان تحت عنوان «گزینه دیگر» انتخاب کردند، کسانیکه حداقل ۲۰ بار نام آنها ذکر شده بود به ترتیب تعداد آرا عبارتند از: ابوالحسن بنی صدر، صادق زیباکلام، محمد نوریزاد، محمد حسینی(ری استارت)، مصطفی تاجزاده، مسیح علینژاد، شیرین عبادی، قاسم شعلهسعدی، بهرام مشیری و حشمت طبرزدی.
برای شناخت این موضوع که کدام یک از این افراد دارای پایگاه رای مشترک هستند، «انتخاب دوم» در نمونه آماری مورد بررسی قرار گرفت. جدول زیر نشان میدهد که طرفداران هر یک از این افراد، چه افراد دیگری را به عنوان انتخاب دوم خود ترجیح میدهند.
نمودار زیر نشان میدهد که هشت فردی که بیشترین مقبولیت را داشتهاند، از سوی کدام گرایش(های) سیاسی مورد حمایت قرار گرفتهاند. بطور نمونه ۶۸٪ کسانیکه رضا پهلوی را بهعنوان انتخاب اول برگزیدهاند، خود را سرنگونیخواه میدانند و ۳۱٪ آنها تحولخواه هستند. همچنین ۵۴٪ کسانیکه نسرین ستوده را انتخاب کردند خود را تحولخواه میدانند و ۴۵٪ آنها سرنگونیخواه هستند. تنها ۱٪ از حامیان آنها خود را اصلاحطلب میدانند.
محمد خاتمی، محمدجواد ظریف و میرحسین موسوی محبوبترین کاندیداها در میان افراد با گرایش اصلاحطلبی هستند، اما با این وجود، اکثر کسانیکه انتخاب اولشان یکی از این سه نفر بوده است، خود را تحولخواه میدانند.
نمودار پایین حاصل بررسی و تحلیل یافتههای بالا و دیگر نتایج نظرسنجی است. این دستهبندی نشان میدهد که هر شخصیت سیاسی با چه افراد دیگری احتمالا دارای پایگاه رای مشترک است. وجود اشتراک میان گرایشات سیاسی مجاور باعث میشود که بعضی از شخصیتهای سیاسی در دو (یا حتی سه) گرایش سیاسی مجاور دارای پایگاه رای باشند.
لازم به تاکید است که این دستهبندی بر مبنای نتایج نظرسنجی و نگرش پاسخدهندگان استخراج شده و ممکن است این شخصیتهای سیاسی، خود را به گرایشی متفاوت از آنچه در آن قرار گرفتهاند متعلق بدانند.
با استفاده از نمودار بالا و در نظرگرفتن اشتراکاتی که در پایگاه رای شخصیتهای سیاسی مشاهده میشود (جدول بالا)، مجموع درصد آرای افراد درون هر گرایش بعلاوه یکسوم درصد آرای «گزینه دیگر» میتواند بهعنوان تخمینی از پایگاه رای «کاندیدای واحد» هر یک از سه گرایش اصلاحطلبان، تحولخواهان و سرنگونیخواهان درنظر گرفته شود. با استفاده از درصد آرای این افراد این تخمین به دست میآید که کاندیدای واحد اصلاح طلبان حدود ۱۴٪، کاندیدای واحد تحولخواهان حدود ۱۵٪ و کاندیدای واحد سرنگونیخواهان حدود ۴۰٪ پایگاه رای را به خود اختصاص میدهند. با در نظر گرفتن اینکه ۳.۶٪ از جامعه گرایش سیاسی خود را اصلاحطلب دانستهاند (نمودار ۴)، بنظرمیرسد که حدود ۱۰٪ پایگاه اجتماعی اصلاحطلبان خود را تحولخواه میدانند.