بالاخره پوتین خنجر را بر پشت نظام فرو کرد
بهارنیوز: اظهارات اخیر ولادیمیر پوتین، رئيسجمهور روسیه یک بار دیگر نشان داد که خیالپردازیهای برخی در داخل که روسیه را همراه و متحد راهبردی ایران تصور میکنند تا چه حد بیپایه و اساس است.
پوتین از مقصر اعلام شدن ایران در صورت اجرایی شدن تصمیم خروج کامل از توافق هستهای از سوی همه کشورهای جهان سخن گفته و با اشاره به اختلافات جمهوری اسلامی و اتحادیه اروپا درباره چگونگی حفظ برجام از این گفته که قرار نیست روسها همچون آتشنشانان هر جا اختلاف و تنشی بود وارد عمل شوند و آتش را خاموش کنند، ولادیمیر پوتین در همین سخنرانی دولتهای اروپایی را ناتوان در حفظ برجام دانسته است.
واقعیت آن است که این هر سه جمله پوتین به تنهایی اظهارات درستی است اما قرار گرفتن آنان در کنار یکدیگر معنایی دیگر میدهد. به نظر میآید روسها از یک طرف در حال تحریک مقامات ایرانی برای خروج از برجام هستند و ازطرف دیگر وانمود میکنند که در نقش محفاظان توافق هستهای مشغول ایفای نقش هستند. ساکن کاخ کرملین درست میگوید که در صورت خروج ایران از توافق هستهای جامعه جهانی با فراموشی نقش ایالات متحده در متزلزل شدن برجام این کشور را مقصر خواهد دانست اما پرسش این است که چرا این متحد استراتژیک هیچ گامی برای حفظ توافق برنداشته است و قطعا برنخواهد داشت و از آن مهمتر با طراحیهای پیدا و پنهان درصدد ضربه وارد آوردن به برجام بوده است؟!
این طراحیهای ضدبرجامی که از آن میگوییم از پیش از دست یافتن به توافق و در دوران مذاکرات هستهای آغاز شد تا در دوره پسابرجام و نوع نقشآفرینی روسها در بحران سوریه تا هنگام خروج آمریکا از برجام. آیا میتوان به سادگی از کنار همراهیها و توافقات علنی و غیرعلنی روسیه و اسرائیل در موضوعات مرتبط با جنگ سوریه عبور کرد؟
به نظر میآید با نگاهی به مجموعه کنشگری روسها در مسائل مرتبط با ایران بتوان به این نتیجه رسید که آنان به ایران نه به چشم متحد استراتژیک خود بلکه یک کارت بازی مینگرند که با استفاده از آن بتوانند منافع خود را حداکثری کنند.
اگر دیدگاه افراد خوشبین به روسیه اندکی رنگ واقعیت داشت آنگاه روسها نباید در پیش از برجام به تحریمهای شورای امنیت علیه ایران رای مثبت میدادند، نباید پا به پای طرفهای دیگر مذاکرات هستهای و گاه سختگیرانهتر از آنان در مسیر دستیابی به توافق سنگاندازی میکردند، نباید در بحران سوریه همزمان با همراهی ظاهری با سیاستهای جمهوری اسلامی، در بزنگاههای حساس توافق و همراهی با اسرائیل را ترجیح میدادند، نباید در دوران بازگشت تحریمهای نفتی و بانکی در عمل، بر خلاف شعارهایی که میدهند خود بخشی از این تحریمهای ایالات متحده میشدند و...
مثالهای نقض برای اثبات عدم اتحاد راهبردی میان روسیه و ایران بسیار است و بیان آن مثنوی هفتاد من کاغذ خواهد شد، اما چه سود که برخی هنوز و همچنان با خوشبینی تمام به ولادیمیر پوتین و مقامات روسی تصور میکنند مسیر نجات ایران از تکیه کردن به شرق میگذرد!
جزئیات معامله پوتین با آمریکا بر سر ملاها
یک روزنامه کویتی نوشته در دیدار اخیر مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در سوچی، دو طرف درباره رسیدن به یک معامله در مورد رژیم ایران گفتگوهایی انجام دادهاند.
به نوشته این منبع، هدف این گفتگوها بهبود روابط واشنگتن - مسکو بوده است، اما ظاهرا در گفتگوهای دو طرف، بر سر جمهوری اسلامی معامله شده است.
این روزنامه از قول منابع آمریکایی افزود نکته قابل توجه این است که پوتین با حمله به حکومت ایران مخالفت نکرد. با این حال، پوتین در ازای موافقت روسیه با حمله آمریکا به جمهوری اسلامی، از پومپئو چند درخواست داشت که رفع تحریمهای آمریکایی علیه روسیه در رأس آنها قرار دارد.
چراغ سبز پوتین به ترامپ
روزنامه حکومتی اطلاعات: پوتین رئیسجمهور روسیه چهارشنبه گذشته در نشست مطبوعاتی به همراه رئیسجمهور اتریش و در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره بحران آفرینی ترامپ علیه ایران جملهای را بیان کرد که مورد توجه و برداشت خاص بسیاری از رسانهها قرار گرفت.
رئیسجمهور روسیه با بیان این جمله که ..ما آتشنشانی نیستیم و نمیتوانیم چیزی را که کاملاً به ما وابسته نیست، نجات دهیم...، سوژه مناسب به رسانههای غربی بهخصوص در واشنگتن داد تا این پاسخ پوتین را چراغ سبز او به ترامپ درباره ایران توصیف کنند.
این رسانهها در حالی که جمله پوتین را برجسته کردهاند، پرسیدهاند، خطاب او ایران بوده یا اروپا یا آمریکا یا تبیین شرایط بحرانزده بینالمللی که ناشی از آتشافروزی مدام ترامپ است!؟
برداشت بسیاری از نویسندگان سیاسی در رسانه ها چنین است که مهم نیست بهطور مشخص مخاطب پوتین در بیان این جمله کیست، بلکه این اظهارنظر رئیسجمهور روسیه به نوعی اعلام بیطرفی او در مسأله تحریمها همراه تهدیدات نظامی از سوی ترامپ است و تأکیدی است بر اینکه کسی نباید از مسکو انتظاری داشته باشد! در واقع تفسیر و برداشت از سخنان پوتین، چراغ سبز به ترامپ خوانده شده است.
**************************************************************************************
اگر بین آمریکا و ایران جنگ شود، روسیه چه خواهد کرد؟
آتش جنگ لفظی آمریکا و ایران شعلهور است. پوتین گفته است که روسیه "آتش نشان" نیست و از ایران خواست که از برجام خارج نشود. دویچه وله فارسی درباره نقش روسیه در مناقشه ایران و آمریکا با سه کارشناس مقیم مسکو صحبت کرده است.
به گزارش دویچه وله، هنوز آتش جنگ در منطقه روشن نشده که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه گفته است که کشورش قرار نیست آتش هر بحرانی را خاموش کند. این سخنان را رئیس جمهوری روسیه، یک روز پس از دیدار با مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در مسکو در جمع خبرنگاران در رابطه با تنش موجود بین ایران و آمریکا بیان کرد.
پوتین صراحتا به ایران توصیه کرد که از توافق اتمی برجام خارج نشود، چونکه نهایتا تهران را به دلیل از بین بردن توافق متهم خواهند کرد و نه واشنگتن را که باعث این فروپاشی شده است.
او گفت که تحولات مربوط به واشنگتن و تهران را به دقت دنبال میکند و روسیه نقش مثبت خود را ایفا کرده است و حالا این تحولات به طور کامل وابسته به روسیه نیست و به بازیگران دیگری چون آمریکا، اروپا و ایران، بستگی دارد. این موضعگیری رئیس جمهوری روسیه به منزله بیطرفی این کشور در مناقشه ایران و آمریکا تلقی شده است.
ساژین: روسیه در تنش بین ایران و آمریکا بیطرف است
ولادیمیر ساژین، خاورشناس مطرح روس، در ارتباط با موضع روسیه در تنش آمریکا و ایران به دویچه وله فارسی گفت: «روسیه موضع بیطرفی اتخاذ خواهد کرد و این سیاست واقعی مسکو است اما از ابزارهایی چون سازمان ملل و دیگر نهادهای بینالمللی هم برای خاموش کردن آتش تنش بین ایران و آمریکا استفاده خواهد کرد تا جلوی مناقشه گرفته شود.»
به نظر این کارشناس مقیم مسکو بحران ایران و آمریکا را میتوان از طریق دیپلماسی و سیاسی با مراجعت به سازمان ملل حل کرد. آقای ساژین معتقد است که جنگی که اکنون بین آمریکا و ایران اتفاق افتاده یک جنگ روانی است و فراتر از یک جنگ روانی هم پیش نخواهد رفت.
موخین: با رهبری ترامپ جنگ امکانپذیر است
برخلاف ساژین، آلکسی موخین مدیر "مرکز مطالعات سیاسی در مسکو" و مولف "زندگینامهی ولادیمیر پوتین" نظر دیگری را مطرح میکند. به گفته این کارشناس روسیه مناسبات سیاسی و اقتصادی خوبی با ایران دارد و در تنش بین ایران و آمریکا نیز موضع بیطرفی اتخاذ نخواهد کرد.
موخین ادامه داد: «روسیه از منافع خود در منطقه دفاع میکند، بنابراین اگر منافع روسیه ایجاب بکند ما با ایران همکاری میکنیم و اگر منافع ما با ایران یکی نباشد همکاری را قطع میکنیم. پوتین میخواهد این را بگوید که روسیه قادر نیست همیشه آتشی را خاموش کند که آمریکا و یارانش به صورت فعالی در منطقه روشن کردند.»
با وجود این نظر، موخین تاکید کرد که موضع روسیه بستگی به شرایط بروز بحران و همچنین منافع ملی روسیه خواهد داشت و تحت تاثیر این شرایط میتواند مواضع این کشور تغییر یابد.
مدیر مرکز مطالعات سیاسی در مسکو خاطرنشان کرد که سیاستهای ترامپ قابل پیشبینی نیست و با رهبری ترامپ همه چیز امکان پذیر است، بنابراین اگر قرار است آمریکا به ایران حمله کند نیاز به متحدین منطقهای دارد که در حال حاضر چنین اتحادی شکل گرفته است.
دونایوا: ایرانیان انتظار دارند روسیه از ایران دفاع کند
النا دونایوا از انستیتو خاورشناسی مسکو که اخیرا در ایران بوده به دویچه وله فارسی گفت مهم این است که ایران از برجام خارج نشود و تمامی تعهدات خود را اجرا کند. ایران گفته است که اجرای تعهدات را محدود میکند و روسیه از این جهت ابراز نارضایتی کرده است. روسیه فکر میکند که اگر ایران از چنین روشی پیروی کند اعتبار خود را در سطح بینالمللی از دست میدهد و اعتماد به ایران در میان کشورهای دیگر از بین میرود.
او ادامه داد: «به نظر من موضع روسیه را نباید بیطرفی تلقی کرد. روسیه از موضع ایران حمایت میکند اما اگر جنگی شروع شود روسیه در این صورت مداخله نظامی نخواهد کرد.»
این کارشناس در صحبتهای خود به نقش میانجیگری روسیه هم در تنش بین آمریکا و ایران اشاره میکند و آن را در شرایط فعلی بعید میداند. او تاکید کرد که روسیه با آمریکا روابط سختی دارد و کانالهای همکاری و تماس بسیار محدودی با آمریکا وجود دارد و به این خاطر نمیتواند میانجیگری کند.
به نظر این کارشناس بین آمریکا و ایران جنگ رخ نخواهد داد. او اما افزود: «در ایران این عقیده را ابراز میکنند که روسیه باید از ایران دفاع کند. در بحران یمن مداخله بکند و روابط ایران و عربستان هم جانب ایران را بگیرد. اما روسیه منافع خود را در منطقه دنبال میکند و گاهی این منافع با ایران همخوانی دارد. اما در برخی رشتهها نیز منافع روسیه و ایران همخوانی ندارند.»
این کارشناس شرق شناسی دانشگاه مسکو ضمن اشاره به قرارداد دوستی و همکاری روسیه و ایران که در سال ۲۰۰۲ امضا شده گفت که ایرانیان درباره همکاری ایران با روسیه تصور اشتباهی دارند. او تاکید کرد: «برخی از ایرانیان تصور میکنند که روسیه در مقابل آمریکا و دیگر تهدیدات باید از ایران دفاع بکند. آنها فکر میکنند که چون روسیه در امور سوریه مداخله کرده، باید از حزبالله و دیگر گروههای شیعه در خاورمیانه از جمله یمن و لبنان دفاع بکند. اما در سوریه روسیه از منافع خود دفاع میکند و منافع روسیه تا حدی به منافع ایران نزدیک است. اما در نقاط دیگر خاورمیانه روسیه منافع دیگری دارد.»